O ikonografii „Historia Nidzicy i okolic”
2012-07-09 18:00:00(ost. akt: 2013-04-06 17:25:47)
Podpis pod 16 fotografią wprowadza w błąd. To nie widok z ulicy Hindenburgstrasse. Taką nazwę otrzymała dopiero po Bitwie pod Tannenbergiem- wcześniej nosiła nazwę Polnischestrasse.
Wybór materiału ikonograficznego jest sprawą indywidualnych gustów czy upodobań, nie jest więc poniższy tekst jego krytyką – ale tylko poprawieniem czy uzupełnieniem istotnych niejasności zamieszczonych w ich opisie.
Jedną z pierwszych rycin opatrzoną nr 11, jest panorama płd.-zach. I pierwszy błąd datowania. Wieża kościoła jest już po podwyższeniu, a więc fotografia pochodzi z początków XX w. Reprodukcja zdjęcia ze stanem sprzed podwyższenia, jest umieszczony w opracowaniu z 1976 r. Ryc. 12 Jest to budynek nie ratusza, ale magistratu miejskiego, jak zresztą jest umieszczony napis nad wejściem.
Kolejne pozycje 14 i 16 ciągłe podawanie błędnej daty powstania Ratusza w Nidzicy, skutkuje nie mającą nic zgodnego z rzeczywistością datowaniem powyższych zdjęć. Rzeczywisty stan zabudowy na rynku, przed zniszczeniem w 1914, widać na fragmencie kamienicy po lewej stronie na ryc. 17.
Typowy jednopiętrowy przykład zabudowy handlowo-mieszkalnej. Na Ryc. 14 dodatkowo widok kursora myszki, ale to już drobny szczegół. Na 16 wprowadza w błąd podpisanie ulicy jako Hindenburgstrasse. Taką nazwę otrzymała ona już pod Bitwie pod Tannenbergiem .
Wcześniej, do zmiany nazwy, nosiła nazwę Polnischestrasse i ewentualny widok tak powinien być podpisany. Warto było za to wykadrować i powiększyć sam fragment z kamienicą na wspomnianej Ryc. 17.[SKAN 1] Jest na nim i widoczna pompa, ale i unikatowy widok stojącego na drabinie latarnika, czyszczącego zapewne lampę gazową. W liczącym 7 (ss. 243-250)stron podrozdziale „Życie gospodarcze Nidzicy i okolic” nie ma nic o powstaniu gazowni, ani innych technicznych nowinek jak zelektryfikowanie czy nowa rzeźnia miejska.
By uzupełnić wiedzę o lampach gazowych, to są – przynajmniej na rynku – modele Ritter (od nazwy ich producenta kolońskiej firmy Ritter). Produkowany gdzieś od połowy XIX-w. tzw. „Modells Ritter” charakteryzował się kloszem wykonanym z jednolitego okrągłego szkła ochronnego (płaszcz ochronny - Rundmantel). Palniki czteroelementowe firmy Trapp.
Całkowita pomyłka to Ryc. 21. Obcięto część lewą zdjęcia z końcówką napisu na szyldzie „tek”, ale i tak jest to widok Szczytna. Nieuwidoczniony zaś napis to szyld „Hotel Wittek.” Jest co prawda i pocztówka współczesna z mylnym napisem [SKAN2] Neidenburg, ale autorzy zamieszczają inną wersję zdjęcia. Ryc. 25 „Gasthof zur Ostbahn” , ale skąd dzisiejszy mieszkaniec ma wiedzieć gdzie się znajdował w/w budynek? Tym bardziej, że identyfikacja nie zajmuje dużo czasu.
Dziś jest to ul. Traugutta (wówczas Bismarckstrasse), a trzy kamieniczki położone w głębi istnieją do dziś (od obuwniczego do tzw. Konsumu [SKAN3]). Na Ryc. 27 i 29 poprawił był bym opis - 27 łady widok na most nad rz. Nidą, stąd ówczesna nazwa Brückestrasse i na 29 widok tego samego miejsca z góry, z dość dobrze widocznym dalszym biegiem jeszcze nie skanalizowanej Nidy. Niknie pod kolejnym mostem pod ówczesną Poststrasse (później Deutschstrasse).
Prawie w centrum dobrze widoczny gmach Schlosshotel. Wykorzystywał on w swojej architekturze elementy murów obronnych. Fotografie o numerach 30 i 31mogą zaś być doskonałym dowodem, że miasto dostało się w ręce sowietów całe i bez walk. Brak na elewacjach, nawet najmniejszych, nawet jednego śladu po mających się toczyć rzekomo, zaciętych walkach. A których przebieg opisano, rzecz jasna nie pomijając także cytatów ze wspomnień marszałka Rokossowskiego(ss. 299-302).
Michał Piotr Moszczyński
Komentarze (2) pokaż wszystkie komentarze w serwisie
Komentarze dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się.
Zacznij od: najciekawszych najstarszych najnowszych
Zaloguj się lub wejdź przez
ON-ONA-ONO #737891 | 88.156.*.* 9 lip 2012 22:03
Fotografia 16 jest dobrze opisana. Na zdjęciu widoczny jest ratusz pobudowany po zakończeniu I wojny światowej, zatem po zmianie nazwy wspomnianej ulicy z Polnischestrasse na Hindemburgstrasse. Pan panie Michale, jako znawca dziejów miasta, powinien to odróżnić. Dlatego wydaje mi się że było to zwykłe przeoczenie. :)
odpowiedz na ten komentarz pokaż odpowiedzi (3)
buli68 #737686 | 88.199.*.* 9 lip 2012 19:30
Ale się gościu napocił aby napisać taki artykuł!:)
Ocena komentarza: poniżej poziomu (-2) odpowiedz na ten komentarz