Kto może korzystać z bezpłatnych świadczeń zdrowotnych?

Z bezpłatnych świadczeń zdrowotnych mogą korzystać wszyscy ubezpieczeni, czyli osoby objęte powszechnym, obowiązkowym i dobrowolnym ubezpieczeniem zdrowotnym
 w Narodowym Funduszu Zdrowia.

Ubezpieczenie zdrowotne przysługuje z tytułu:
•umowy o pracę,
•umowy zlecenia,
•prowadzenia działalności gospodarczej,
•ubezpieczenia w KRUS,
•statusu emeryta lub rencisty,
•podpisania dobrowolnej umowy o ubezpieczenie zdrowotnej podpisanej z  NFZ.
 
Ponadto z bezpłatnych świadczeń medycznych mogą korzystać także:
•osoby nieubezpieczone (posiadające obywatelstwo polskie i  zamieszkujące
 na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej), które spełniają kryterium dochodowe
 do otrzymywania świadczeń z pomocy społecznej, dzieci i młodzież – do ukończenia 18. roku życia, kobiety w okresie ciąży i połogu – do 42. dnia po porodzie,
•osoby bezrobotne zarejestrowane w urzędzie pracy,
•osoby uprawnione do świadczeń na podstawie przepisów o koordynacji – ubezpieczone w innym niż Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub (EFTA), przebywające na terenie RP.
 
Ubezpieczenie członków rodziny
Każda osoba ubezpieczona ma obowiązek zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego członków rodziny, jeśli nie mają oni innego tytułu do ubezpieczenia. Osobami tymi mogą być:
•małżonkowie – mąż, żona (ale nie konkubenci),
•krewni wstępni (rodzice, dziadkowie) pozostający z ubezpieczonym we wspólnym gospodarstwie domowym.
 
Ubezpieczenie zdrowotne dzieci
Mimo tego, że polskie prawo gwarantuje bezpłatne świadczenia wszystkim dzieciom do ukończenia 18 roku, osoby ubezpieczone, mają obowiązek zgłosić je do ubezpieczenia. Dotyczy to nie tylko dzieci biologicznych, ale również:
•dzieci małżonka,
•dzieci przysposobionych,
•wnuków,
•dzieci przebywających pod Państwa opieką w ramach rodziny zastępczej –
do ukończenia przez nie 18. roku życia.
 
Ubezpieczenie dzieci po ukończeniu 18 roku życia
Jeśli dziecko kontynuuje naukę po ukończeniu 18. lat, może być zgłoszone do ubezpieczenia jako członek rodziny, nie dłużej jednak niż do ukończenia 26. roku życia. Po tym czasie, o ile nie jest ubezpieczone z żadnego innego tytułu, powinno powiadomić szkołę lub uczelnię, która będzie zobowiązana zgłosić je do ubezpieczenia w NFZ. Dzieci posiadające orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności mogą być zgłaszane do ubezpieczenia bez ograniczenia wieku.
 
Prawo do świadczeń w wyjątkowych sytuacjach
Do świadczeń mają również prawo następujące osoby:
•które były narażone na zakażenie poprzez kontakt z osobami zakażonymi lub materiałem zakaźnym – w zakresie badań w kierunku błonicy, cholery, czerwonki, duru brzusznego, durów rzekomych A, B i C, nagminnego porażenia dziecięcego,
•uzależnione od alkoholu – w zakresie leczenia odwykowego,
•uzależnione od narkotyków,
•z zaburzeniami psychicznymi – w zakresie psychiatrycznej opieki zdrowotnej;
•pozbawione wolności,
•cudzoziemcy umieszczeni w strzeżonym ośrodku lub przebywający w  areszcie w celu wydalenia,
•posiadacze Karty Polaka, w zakresie korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej
 w stanach nagłych, chyba że umowa międzynarodowa, w  której RP jest stroną, przewiduje zasady bardziej korzystne.
 
Koszty świadczeń opieki zdrowotnej udzielanych takim osobom pokrywane są z budżetu państwa.
 

Osoba, która nie jest objęta obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego, może ubezpieczyć się dobrowolnie na podstawie pisemnego wniosku złożonego w Funduszu. W celu podpisania umowy o objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem zdrowotnym, osoba spełniająca warunki do objęcia tym ubezpieczeniem, powinna zgłosić się do oddziału wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia. Ubezpieczony oraz członkowie jego rodziny zgłoszeni do ubezpieczenia dobrowolnego uzyskują prawo do świadczeń opieki zdrowotnej z dniem określonym w umowie. Dokumentem potwierdzającym uprawnienie do świadczeń opieki zdrowotnej jest umowa zawarta z NFZ i aktualny dowód opłacenia składki zdrowotnej. Składka na ubezpieczenie zdrowotne jest miesięczna i niepodzielna. Opłacana jest za każdy miesiąc kalendarzowy w terminie do 15. dnia następnego miesiąca za miesiąc poprzedni. Wysokość składki na ubezpieczenie dobrowolne jest zmienna i uzależniona jest ona od przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw z poprzedniego kwartału wraz z wypłatami z zysku i stanowi 9% podstawy.