Przeleżała wśród zmarłych 3 dni i 3 noce
2017-04-17 16:32:00(ost. akt: 2017-04-17 16:32:21)
fot.0
Marta to jedna z bohaterek powieści pt. "Wyspy szczęśliwe". Nie byłoby w tym nic zaskakującego, gdyby nie to, że Marta mieszka około 30 km od Nidzicy, w Burdągu. Dlatego postanowiliśmy ją odwiedzić i porozmawiać. Ma 81 lat, mieszka z siostrzeńcem i jego rodziną. Mimo tego, co przeżyła w czasie wojny jest pogodna, szczęśliwa, kocha życie i ludzi. Jej szczęśliwą wyspą jest dom i rodzina, z którą mieszka.
Marta była zaskoczona, gdy rok temu przyjechała do niej autorka książki. — Zapytała mnie czy chciałabym opowiedzieć jej swoją historię, bo pisze książkę. Zgodziłam się. Rozmawiałyśmy bardzo długo. Było to tylko jednorazowe spotkanie — wspomina Marta.
Marta czekała na tę powieść. Ciekawa była jak ta książka będzie wyglądała, jak ona sama zostanie w niej opisana. I wreszcie dostała gotowy egzemplarz.
— Nie przeczytałam jeszcze całej książki. Najpierw szukałam fragmentów o mnie. I wszystko się zgadza. Oczywiście jest też wiele informacji dodanych, zdarzenia bardziej udramatyzowane, ale jest tam cała prawda o moich przeżyciach — mówi Marta.
A o tych dramatycznych doświadczeniach z czasów II wojny światowej nie może do dnia dzisiejszego zapomnieć. Opowiadając o nich ma łzy w oczach, widać, że wspomina ten trudny czas z wielkim trudem, jakby raz na zawsze chciała o nim zapomnieć, ale nie potrafi.
Niestety, ślady tego zdarzenia pozostały do dzisiaj. Marta nie ma dłoni i nóg do kolan. Nosi protezy, dlatego ma trudności z poruszaniem się. Jak mówi pani Basia, która Martę dobrze zna, nikt z tego nie robi problemu, wszyscy odnoszą się do niej z szacunkiem.
Musieli opuścić dom
Była zima 1945 roku. Marta była małą dziewczynką, miała zaledwie 9 lat. Była szczęśliwa, miała mamę, siostry, dziadka, miłych sąsiadów.
Z czasów wojennych niewiele pamięta, ale te trzy dni i noce ze stycznia 1945 roku zapamiętała na całe życie.
— Na podwórku pojawili się uzbrojeni rosyjscy żołnierze. Kazali wszystkim zbierać się i opuścić dom. W takiej samej sytuacji znaleźli się nasi sąsiedzi. Poprosili, żebyśmy na nich poczekali, bo jeden z członków ich rodziny był umierający. Poczekaliśmy, a potem wyruszyliśmy w drogę — opowiada Marta.
Ona nic z tego nie rozumiała. Czuła, że dzieje się coś złego, ale była przy niej jej mama, więc czuła się bezpiecznie. Jechali przez las w stronę Łajsu, skąd pochodziła mama. Myśleli, że tam znajdą schronienie.
Zabili jej rodzinę,
a ona leżała na mrozie
a ona leżała na mrozie
— Jechaliśmy tzw, drogą tatarską. Tam trafiliśmy na wojsko rosyjskie. Zatrzymali nas, kazali wysiadać z wozów. Żołnierze zaczęli do nas strzelać. Widziałam, jak zabili moją mamę, moje siostry, dziadkowi udało się uciec. Mnie ranili w udo. Nie mogłam się poruszać, ból był straszny — wspomina Marta.
Od kuli zginęli także sąsiedzi, matka z trójką dzieci i ich dziadek. Jedna z kobiet była w ciąży, została ranna w nogę. — Moja mam jeszcze żyła, pytała mnie jak jest, ale wkrótce zmarła. Ja zostałam żywa wśród zmarłych. Leżałam i ogrzewały mnie ich ciała. Na początku myślałam, że przyjdzie po mnie dziadek — wspomina.
Potem traciła przytomność, odzyskiwała ją na chwilę. Nikt się nie ruszał. Było zimno. To były najgorsze trzy dni i trzy noce w jej życiu. Straciła nadzieję na uratowanie.
Poczuła, że ktoś ją ciągnie
Była tak odrętwiała, że nawet bólu nie czuła. W pewnym momencie poczuła, że ktoś ją ciągnie. Był to dziadek, który przyszedł ją uratować. - Okazało się, że był już wcześniej, ale sąsiadka, która była w ciąży prosiła go, aby ją zabrał. I dziadek to zrobił. Potem przyszedł po mnie — wspomina Marta.
Na sankach zawiózł ją do znajomych w Łajsie. Miała odmrożone ręce i nogi, czuła przeraźliwy ból. Lekarstw ani lekarza nie było. — Dziadek moczem okładał mi ręce i nogi. Nie udało się ich uratować. Powoli odpadały mi palce u rąk – mówi.
Długo leżała chora. Rany powoli się goiły. Przyjechała po nią ciocia i zabrała do siebie. Marta chodziła na kolanach, bo inaczej nie mogła.
Pomógł jej lekarz z Wrocławia
W 1949 roku ciocia zawiozła ją do Wrocławia do domu, gdzie byli inwalidzi, bo tam robili protezy na nogi.
W 1949 roku ciocia zawiozła ją do Wrocławia do domu, gdzie byli inwalidzi, bo tam robili protezy na nogi.
— Ale ja w protezach nie mogłam chodzić, bo rany się odnawiały. Wtedy zajął się mną lekarz, taki starszy pan, był dla mnie jak ojciec. Zrobił mi operację, potem drugą, amputowano mi nogi do kolan. I wtedy już mogłam chodzić w protezach — mówi.
Zaczęła chodzić do szkoły, miała dobre stopnie, nauczyła się ładnie pisać, mimo że nie miała palców. Po skończeniu 7 klas zaczęła chodzić do technikum finansowego. Nie skończyła go, bo siostra, która była wywieziona na roboty do Niemiec, wróciła i zamieszkała na stałe w Polsce.
— Przyjechałam do niej na chrzest jej syna Herberta, byłam jego matką chrzestną. I zostałam u nich na zawsze. Do tej pory mieszka razem z Herbertem i jego rodziną.
Wszystko potrafi zrobić
Marta nie ma problemu z wykonywaniem jakichkolwiek czynności. Pomogła w wychowaniu dzieci swojej siostry i siostrzeńca. Potrafi pisać, szyć ręcznie, cerować, a nawet haftować.
— Wszystkiego można się nauczyć, jeśli tylko się chce. Trzeba przede wszystkim dużej wytrwałości — mówi. Czuje się szczęśliwa, bezpieczna. Cieszy się, że żyje. Wie, że może liczyć na najbliższych. Tylko czasami, jak przypomina sobie te tragiczne dni i noce wśród zmarłych, płakać jej się chce.
hr
hr
Czytaj e-wydanie 
">kliknij
Problem z założeniem profilu? Potrzebujesz porady, jak napisać tekst? Napisz do mnie. Pomogę: Igor Hrywna
Pochwal się tym, co robisz. Pochwal innych. Napisz, co Cię denerwuje. Po prostu stwórz swoją stronę na naszym serwisie. To bardzo proste. Swoją stronę założysz klikając " Tutaj ". Szczegółowe informacje o tym czym jest profil i jak go stworzyć: Podziel się informacją:
Problem z założeniem profilu? Potrzebujesz porady, jak napisać tekst? Napisz do mnie. Pomogę: Igor Hrywna
Komentarze (6) pokaż wszystkie komentarze w serwisie
Komentarze dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się.
Zacznij od: najciekawszych najstarszych najnowszych
Zaloguj się lub wejdź przez
-
-
-
-
-
Pokaż wszystkie komentarze (6)Z #2229315 | 185.34.*.* 23 kwi 2017 22:22
A teraz możne artykuł jak Niemcy wymordowali 6 milionów naszych obywateli .Obozy koncentracyjne ,Warszawa i setki mniejszych miejscowości.Eksperymenty medyczne itp.
odpowiedz na ten komentarz pokaż odpowiedzi (1)
patikot #2226382 | 83.6.*.* 20 kwi 2017 11:19
Co to za książka ? Gdzie ją można dostać ?
Ocena komentarza: warty uwagi (3) odpowiedz na ten komentarz pokaż odpowiedzi (1)
zywy pomnik #2224811 | 5.172.*.* 17 kwi 2017 20:49
czlowiek legenda.
Ocena komentarza: warty uwagi (8) odpowiedz na ten komentarz
idiotyzmy #2224781 | 95.41.*.* 17 kwi 2017 19:27
Czytanie ze zrozumieniem to bardzo trudna umiejętność,dziesięcioletnia dziewczynka leży wśród trupów matki,sióstr,sąsiadów .Tu nie liczy się kolor skóry,wyznanie,przynależność dziejowa,tu została okaleczona mała dziewczynka. Nauczcie się czytać ze zrozumieniem.Miałam mamę z tego rocznika i naprawdę nasłuchałam się opowieści o wojnie,z każdej strony,wojna to największe okrucieństwo a wy doszukujecie się przynależności.
Ocena komentarza: warty uwagi (15) odpowiedz na ten komentarz
czysta prawda o wojskach #2224760 | 5.172.*.* 17 kwi 2017 18:27
stalina
Ocena komentarza: warty uwagi (6) odpowiedz na ten komentarz